"පුරුෂයෙකුට මේ භාර්‍ය්‍යා සත් දෙනෙක් වෙති. කවර සත් දෙනෙක යත්:
2. චොරීසමා ය
3. අර්‍ය්‍යසමා ය
4. මාතුසමා ය
5. භගිනීසමා ය
6. සඛීසමා ය
7. දාසිසමා ය
ඒ විස්තරය මෙසේ ය.
1. වධකසමා
යම් බිරියක් දුෂ්ට සිත් ඇත්තී ද, හිතානුකම්පා නැත්තී ද, පරපුරුෂයන් කෙරෙහි ඇලුනී ද, සිය සැමියා ඉක්ම සිතා ද, ධනයෙන් විකොට ගෙන වධ කිරීමට උත්සුක වේ ද, පුරුෂයකුට සිටිනා මෙබඳු බිරිය වන්නී වධකසමා යැයි කියනු ලැබේ.
2. චෞරිසමා
ස්ත්‍රියගේ හිමි තෙම ගොවිකම් ආදිය කරමින් යම් ධනයක් ලබා ද, ස්ත්‍රිය ඒ ධනයෙන් අල්පයක් හෝ පැහැරගනු කැමැති වෙද, පුරුෂයාගේ මෙබඳු යම් බිරියක් වී නම්, ඇය චෞරිසමා යැයි කියනු ලැබේ.
3. ආර්‍යසමා
ගේ දොර කටයුතු නොකරන්නී අලස වූවා බොහෝ කොට අනුභව කරන්නී රළු වූවා සැඬ වූවා කැකුළු තෙපුල කියන්නී හිමිහුගේ උත්ථානසම්පදාවට බාධා කරන්නී වී ද, පුරුෂයාගේ මෙබඳු ඒ බිරිය ආර්‍ය්‍යසමා යැයි කියනු ලබයි.
4. මාතෘසමා
යම් බිරියක් හැම විට හිතානුකම්පා ඇත්තී මවක් පුතකු සෙයින් හිමියා රක්නී ද, ඔහු විසින් උපයනලද ධනයත් රක්නී ද, පුරුෂයාගේ මෙබඳු යම් බිරියක් වී නම් ඈ මාතෘසමා යැයි කියනු ලැබේ.
5. භගිනිසමා
දෙටු බෑයා කෙරෙහි කණිටු බුහුන යම්සේ පවත්නී ද, එසෙයින් සිය හිමිහු කෙරෙහි ගෞරව සහිත වේ ද, ලජ්ජා සිත් ඇත්තී ද, හිමිහුගේ වශය අනුව වැටෙන්නී ද, පුරුෂයාගේ මෙබඳු යම් බිරියක් වී නම් ඇය භගිනිසමා යැයි කියනු ලැබේ.
6. සඛීසමා
මෙ ලොවෙහි යම් බිරියක් බොහෝ කලෙකින් පැමිණි යහළුවකු දැක තුටු වන යෙහෙළියක සෙයින් සිය හිමිහු දැක ප්‍රමුදිත වී නම්, කුලසපන් වූවා සිල්වත් වූවා පතිව්‍රත ඇත්තී ද, පුරුෂයාගේ මෙබඳු යම් බිරියක් වී නම් ඇය සඛීසමා යැයි කියනු ලැබේ.
7. දාසිසමා
(හිමියා විසින්) දඬු ගෙණ තර්ජනය කරණලද්දී පවා නොකිපුනි ම දුෂ්ට චිත්ත නැත්තී හිමිහට ක්ෂමා කරන්නී ද, නො කිපෙනසුලු වූවා හිමියාගේ වශයෙහි වැටෙන්නී ද, පුරුෂයාගේ මෙබඳු යම් බිරියක් වී නම්, ඈ දාසිසමා යැයි කියනු ලැබේ.
මෙ ලොව්හි යම් බිරියක් වධකා යයි කියනු ලබා නම්, යම් බිරියක් චොරී ය යි ද අය්‍යා යි ද කියනු ලබා නම්, දුඃශීලස්වභාව ඇති රළු වූ ආදර නැති ඔවුහු මරණින් මතු නිරයට යති.
මෙ ලොව්හි යම් බිරියක් මාතෘභාර්‍ය්‍යා යයි ද භගිනිභාර්‍ය්‍යා යයි ද සඛීභාර්‍ය්‍යා යයි ද දාසිභාර්‍ය්‍යා යයි ද කියනු ලබා නම්, ශීලයෙහි පිහිටි සිත් ඇති චිරරාත්‍රයෙහි සංවෘත වූ ඔවුහු මරණින් මතු සුගතියට යති.
(අ.නි. සප්තක නිපාත - සත්තභරියා සූත්ත)
No comments:
Post a Comment