සු’ කියන්නේ ‘මනාකොට..’ ‘මනාකොට පවසන ලද්දේය..’ ඒ වගේ ‘සු’ යන්න දාලා විශේෂයෙන් අපි කියන දේවල් තියෙනවනේ. ගොඩාක් විශේෂ නම් ‘සුවිශේෂ’ කියනවා. ගොඩාක් සිල්වත් නම් ‘සුසිල්වත්’ කියනවා. හොඳ චරිතවත් නම්, ‘සුචරිතවත්’ කියනවා. ‘ස්වාක්ඛාත’ කියන්නෙත් ඒ වගේ වචනයක් තමයි
අනෙක් සෑම භාෂාවකම මිනිස්සුන්ට අපහාස කරන වචන, නින්දා කරන වචන, නරක වචන තියෙනවා. පාළි භාෂාවේ නෑ. බුද්ධ දේශනා එකකවත් එවැනි වචන නෑ. අර්ථ සහිතයි. ඒ හැම වචනයක්ම තියෙන්නේ සරු අර්ථ. ‘මේ වචනය මෙතැනට වැඩක් නෑ’ කියලා අයින් කරන්න කිසිම වචනයක් නෑ. ඒ නිසා අර්ථ සහිතයි.
“සන්දිට්ඨිකෝ.” සන්දිට්ඨිකෝ කියන්නේ මේ ජීවිතයේදීම අවබෝධ කළ හැකි දෙයක් යන්නයි. මේ ජීවිතයේදීම මේ ධර්මය අවබෝධ කළාම, මේ ජීවිතයේදීම සද්ධානුසාරී වෙනවා. ඊළඟට ධම්මානුසාරී වෙනවා. ඊළඟට සෝවාන් වෙනවා. ඊළඟට සකදාගාමී වෙනවා. ඊළඟට අනාගාමී වෙනවා. ඊළඟට අරහත් වෙනවා. මෛත්‍රී බුදු සසුන වෙනකන් ආනන්තරීය පාපකර්ම පවා විය හැකී අති භයානක සසරට ගසා ගෙන යන්න අවශ්‍ය නෑ .
බුදුරජාණන් වහන්සේගේ ධර්මය මෙන්න මේ කියන්නා වූ පියවරවල් මේ ජීවිතයේදීම ඇති කරලා දෙන නිසා ඒ ධර්මයට සන්දිට්ඨිකයි කියලා කියනවා
බුදුරජාණන් වහන්සේ දේශනා කරපු ධර්මය සන්දිට්ඨික නැත්නම් මනුෂ්‍ය ලෝකයේ කවුරුවත් සෝවාන් වෙන්නේ නෑ. එහෙනම් කවුරුවත් සකදාගාමී වෙන්නෙත් නෑ. කවුරුවත් අනාගාමී වෙන්නෙත් නෑ, කවුරුවත් රහත් වෙන්නෙත් නෑ. නමුත් බුදුරජාණන් වහන්සේගේ පළමුවෙනි දේශනාවෙන්ම කෝටී ගණනක් දෙවි, ඹබුන් ද, මිනිස් ලෝකයේ එක් කෙනෙක් ද සෝවාන් වුණා. උන්වහන්සේගේ දෙවැනි දේශනාවෙන් මිනිස් ලෝකයේ සය දෙනෙක් රහත් වුණා. එහෙම වෙන්නේ මේ ධර්මය ස්වාක්ඛාත නිසයි. සන්දිට්ඨික නිසයි. (මේ ජීවිතයේදීම අවබෝධය ඇති කරලා දෙන නිසයි)
අභිධර්ම පිටකය අසූ හාරදහසක් වන ශ්‍රී සද්ධර්මයෙන් ධර්මස්කන්ධ හතලිස් දෙදාහක්ම අයත් වන්නේ අභිධර්ම පිටකයටයි. මෙහි අන්තර්ගත වනුයේ සම්මා සම්බුදුරජාණන් වහන්සේ අවබෝධ කල ශ්‍රී සද්ධර්මයෙහි ගැඹුරු දහම් කොටස් ය. එම දේශනා ප්‍රධාන කොටස් හතකට බෙදා වෙන්කර ඇත.
ඒවා නම්, ධම්‌මසඞ්‌ගණී ප්‍රකරණය, විභඞ්‌ග ප්‍රකරණය, ධාතුකථා ප්‍රකරණය, පුග්‌ගලපඤ්‌ඤත්‌ති ප්‍රකරණය, කථාවත්‌ථු ප්‍රකරණය, යමක ප්‍රකරණය සහ පට්‌ඨාන ප්‍රකරණය යනාදිය යි. “තථාගතප්‌පවෙදිතො ධම්‌මවිනයො, භික්‌ඛවෙ, විවටො විරොචති, නො පටිච්‌ඡන්‌නො.”
මහණනි, තථාගතයන් වහන්සේ විසින් දේශනා කරන ලද ධර්මය හා විනය විවෘත වූයේ බබලයි. වැසුනේ නො බබලයි.
පිංවත් කල්‍යාණ මිතුර එන්න ඇවිත් බලන්න, මේ සුන්දර ගැටලු රහිත , තර්කයන්ට පූර්ණ අවසර ඇති අති උතුම් අකාලික ධර්ම රත්නය සරණ යන්න. පිළිසරණ කොට ගන්න. යමෙක් ඔබට ධර්මය කාරණාවකට කතා කරයිද ඔහුගෙන් ඔබට ලබාගත හැකි දේ බොහෝ ය.
මෙය යාලුවන් අතරේ බෙදා දී දානයන් අතර උතුම්ම දානය වන ධර්ම දානය ඔබත් කරගන්න. ධර්ම දානය මේ තරම් උතුම් වන්නේ කල්පයක් පුරාවටම වහින වැස්සේ වැහි බිදු ගණන කියන්න හැකි විශ්මිත නුවණින් හෙබී සාරිපුත්ත මහාරහතන් වහන්සේටද, සතර පද ගාථාවකින් හෝ බණ පදයක් නොඇසුනී නම් නිවන් දැකිය නොහැකි වන නිසාය.
ඔබද මා ද ඒ උතුම් ධර්ම රත්නයේ සරණ යමූ... ....
උතුම් ධර්මයට අපගේ නමස්කාරය වේවා...!!!
සාධු` සාධු` සාධු`
No comments:
Post a Comment